New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Omahwa ya pire tjimwe mOmongua na Tjombinÿe

Omahwa ya pire tjimwe mOmongua na Tjombinÿe

2024-05-10  Kae Matundu-Tjiparuro

Omahwa ya pire tjimwe mOmongua na Tjombinÿe

Omahwa ya pire tjimwe mOmongua na Tjombinÿe tjinga omahi ayeevari nga aya zepaisa zemwe zozongunÿe, outi wambeto novihenÞe otjiwaøa tjOvambanderu kaatji kamene oura. 

Tjinenenene Ombara Otjitambi yOvambanderu, Karikondua Nguvauva, wa tonwa oruhongwe romasa tja pandjarisa mbari zozorata ze ozonene mOmongua, Sondoro Tjiroze na Utarera Katjiuanjo. Eye mbu ma tja yari ozorata kaa sekamena moupupu na mouzeu kutja okombwiko poo okokupaturura ozondjira nounongo nourizemburuka wazo oviÞa tji vya parama mozombongarero tji za tjirire. ™Eye kaa hungire tjinene omundu ngwa mwina orure nu ama tarere kutja oviøa va tye okuhungama pi nu tja kasekama ngo ku mavi hara okuhungama ma vingurura a kotora mondjira,∫ Ombara Nguvauva ma zemburuka Orata Tjiroze nao nomuiihamwatima wakatjotjiri. 

Tjingetjo oviÞa tji mavi hara okuteratera tjandje omuatje wOvakuatjivi, Katjiuanjo, tjandje ope ri mourizemburuka ngandu mokuhitisa eke mondjaÞu oukoto okunanununa otjiwaøa tje morunoko mu matji hara okukakatera. Tjeri momasa nomasorero we Ombara Nguvauva ma zeri kutja aveyevari ma tware kEtjorozombangaøe rOvambanderu (Okeseta). 

Otjombinÿe tja wisire Kahoo Tjijenda Wotjitihe tjomananeno wombazu tjOmbara Roree TjingaeÞe. Okati Kambeto Ombara TjingaeÞe karumatere kOmbara ya Tjombinÿe Tumbee Tjombe eye ngwa kongorera Ombara Ondenga ya TjombinÞe, Elifas TjingaeÞe. Wina omuyaruke Tjijenda wotjitiha tja ungurira ameeku ungurira otjitiha tja Tjombe ngandu korusenina nai tjeeku ungirira otjitiha tjOmbara Roree TjingaeÞe. ™Omundu wetu okatimbu ngo ombandjarero ku eÞe tjinga aari omutjite, omuungure omuwa tjinene nu omuripunguhe,∫ Kaunomuinjo Mbaeva ma riri orata ongwawo motjitihe tjawo tjOuhonapare wOmbazu wa Tjombinÿe. Oo Tjijenda na Tjiroze mavesuvisiwa muhuka, ndiri Oroviungura mOtjombinde, na Sondaha mOkonjoka mOmongua.

Kutja nanguari ohomonena momuhoko wOmbanderu vawomboraka momueze wOvita vya Tjunda, tjiyari 6 ku Kambundu, 1896. Ovandoitji pu va kamburira ozongombe zOvambanderu o-3000. Nu ozongombe zOvambanderu nÿu va punda mo 1896/7 nÿu tataimbua  po 12,000. Tjazumba Hijakungairi ma ka kamburirue pOmukuruvaro ma tuarewe kOkahandja ka kazeperua. 

Ombakero ya Katjiuanjo ka i ya tjivisiwa.


2024-05-10  Kae Matundu-Tjiparuro

Share on social media