Otjomuise- O Swanu  yaya kura no mutima auhe ondiero yo tjiuru tjehi ko ru seinina oku ri kwamba ko ma ningira waa vehe mbari na mbehari po mbongarero yOtjiwa¿a Oitjavari yEhi kutja pe kare otji hungiriro tjehi ro tjizeero nu ko ru seinina tji tja yeta kutja pekare Okomusara yOngonÿononeno mOmaheya Wousemba Wehi Rotjizeero Nomakotorero Waro.

Omunane wo Swanu, Onongo Tangeni Iijambo, ma raisa nao mo rutuu otjira tjo porotika ihi tji tja yandja ko Komusara indji. Otjiveke tji tja zuko Okomusara tji tja pura tenene no ku zuva ouhatoi wo tjiwana muno mOtjomuise, tji yari petuwo ro me ri naneno rOtjirata tjOrukonndua rwa Khomasa, Onganga Rihupisa Kandando, otja tjayauzire o ma tjangwa wo Swanu inga no u hatoi wo ko tjinyo ko tjimbumba ihi tja tji hongo rerwa po iyo mu haamise wo vi havero vya tjo, Omupangure Shafimana Ueitele.  O Swanu ma i tja o ngurameno yayo indji me hi ro tjizeero iri mo mu hunga no ngurameno yayo oyo o nguru ndja ta ndererwe o mbongarero o i tjavari yehi posia mena ro ngu rameno yayo mo vinenge mwii haivaiva puu hina ya kakara mo no rupa.

Posio o ma tjangwa yayo o u supi aa ye tja nai: “1. Ma pe hitisiwa o mbepo yo kutja Okomusara yOveta yOngonÿononeno mOmaharero Wehi nOmayandjero 1884-1990 I sembamisiwe mu vyarwe oku:
O ku tjiwa ehi ndiha kamburirwe moveta

O ku tjiwa ehi nda kamburwa moveta iyo Vandoitji k ova Namibia tjazumba ari ya ndjwa ko va vapapa mbee kutura mehi

O ku tjiwa kutja ehi indi ndaa ri tjikuwa kutja ehi ro u Vara (Crown) otja ko Nÿuvasaneno ya Versailles oro ndarira ehi ro u Vara ra South West Africa kehi yondjeverero.”

Oru veze indo o Swanu ya vanga kutja ombongarero yehi i ya rurwe ombunda nagnduu ko mbunda yo Komusara yehi tji ya mana otjiungura tjayo na  inyandja orapota yayo. Ya tja o hepero yOkomusara Yehi Rotjizeero pendje no ndjivisiro yo vi vaverero ndja tja iyandja indjivisiro ko mbongarero yehi indjo, wina a tja izikamisa ongurameno mo veta poo o ku hina onguranmeno kwawo mo veta ko ma wini inga kehi ye Artikeri 16 ra Kaina Yozoveta ndi tjevera no zo ngama o ma wini inga no ku tja ehi ri ya rurwe kOhoromende o tja ke Artikeri 100 ndoovazu ka rina na o muni mo veta. 

Okomusasa wina o tja ko Swanu ma i yandja o ndjerera ko kutja o vikee ¿enge vyo veta o ru veze indo mbyaa vi u ngurisia moveta  o ku kambura ehi no ku riyandja ko mu rungu wo ngutukiro nu ku nao o ku yakura o ngutiro ye Artikeri 140 Kaina Yozoveta na ndarire ko kutja pe no u zeu.  “Ko mu rungu o rapota yo JCELAA (o Komusara)  ma i yandja o ndjivisiro yo ma yekero wehi ku tja mbu ma ve yenene oku pa rukira mo tjiungura tjo ma handurisiro ve rire imba mba pandjara ehi na ha rire ku tja o kangamwa otja ke Artikeri 23(2) ra Kaina Yozoveta,” o Swanu ma i tja. 

Ma i tja nandarire kutja oyo ka naa yari no rupa mOmbongarero Yotjiwa¿a Oitjavari Yehi, oyo ya kara no zo ngutiro kaa tjondumba mu muna indji yehi ro tjizeero oyo mu mwazu ohepero yo Komusara.  Munao o Swanu o tji yayandja o mbakatwi ko ku yandja oma tjangwa otjo tjiungura tjayo wina o tjo tjira  tji tja hingi a tji hungirira no ku hina o ku porera kehi ro tjizeero nu ari kara rimwe mo ru tuu rwatjo ro  ma pu o ma na nÿengu mo porotika, mo mondunino yo tji wana na mo ngorongova yehi. Ma i tja o mu kambo wo Komusara yehi rotjizeero o tji nenge o tji yakurwa me na  ro kutja o ma kotorero wo u semba wehi o oma nyomone wo u semba mo ndunino no ndekasaneno kutja o mo vi huro poo o ko zo mbanda.